Hugo Borst stopt, het einde van de kritische voetbalverslaggeving?

Algemeen Dagblad (AD) journalist Hugo Borst, landelijk beter bekend als de kritische sidekick van Jack van Gelder in Studio Voetbal, heeft te kennen gegeven te stoppen met zijn televisiewerk. Ook zijn vaste column in het AD houdt op te bestaan. Vermoeidheid en gebrek aan inspiratie worden als beweegredenen door Borst genoemd. Ook een toenemende weerzin tegen het voetbalwereldje wordt her en der genoemd. Nu Voetbal International hoofdredacteur Johan Derksen ook al tegen zijn pensioen aanloopt, wordt de spoeling van kritische volgers van het voetbal wel erg dun. Wie durft er nog een kritisch geluid te laten horen?

Wie de wallen onder de ogen van Hugo Borst de laatste maanden bestudeerde kon al zien dat de vermoeidheid stevig had toegeslagen. Wat wil je ook. TV-criticus, programmamaker, hoofdredacteur, columnist, schrijver, er zijn mensen die overspannen raken van slechts één van deze functies. De overvloed aan exposure heeft Borst nu, hopelijk tijdig, doen besluiten zich vooral te gaan richten op zijn schrijverschap. Een wijs besluit. Zeker als je zelf inziet dat het geleverde werk niet meer de oude topkwaliteit heeft.

Het vertrek van Borst bij de sportprogramma’s is geen verrassing voor mij geweest. Zo’n anderhalf jaar geleden mailde ik de journalist met het verzoek tot een interview van een uur. Dit zou ik kunnen gebruiken voor mijn in maart verschenen boek ‘Oranje wereldkampioen’. Borst weigerde. Te druk. Het klonk wat nukkig en geïrriteerd, wat overdone voor een verzoek in een mailtje van 20 woorden. Jammer voor mij, maar gelukkig had ik al genoeg andere interessante analisten die zicht hebben op het wereldje geïnterviewd, zoals Foppe de Haan en hoofdredacteur sport van de Telegraaf Jaap de Groot. Toch zat het mij niet lekker. Een journalist die een interview weigert, dat kom je niet vaak tegen. Dat is eigenlijk een doodzonde. Wel interviews vragen aan derden, maar zelf niet willen, dat is natuurlijk wat krom. Wel begrijpelijk gezien de agenda van Borst, en verder ook niet zo’n punt, maar wel iets wat je mijns inzien niet te vaak moet doen.

Dat brengt mij op het belangrijke punt van de opvolging van Borst. Love him or hate him, maar wie is nog dusdanig kritisch dat binnen de lacherige sfeer van Studio Voetbal af en toe ook nog eens een item serieus genomen mag worden? Ik ben bang dat de spoeling dun wordt. Wie even tegenwicht biedt in het voetbalwereldje wordt al snel geknipt en geschoren. En van analisten die alleen komen opdraven om zodoende een nieuwe trainersfunctie te kunnen gaan bekleden hoeven we niet al te veel kritische noten te verwachten.

En laten we wel zijn, het voetbalwereldje is zo gesloten en de weerstanden van de spelers tegen kritische beschouwingen zijn zo groot, dat je beter een ‘go with the flow’-mentaliteit kunt hebben dan tegen de stroom in te gaan zwemmen. Wie dat doet, ontdekt al snel dat de ingangen in het wereldje op slot gaan. Zo komt de journalist droog te staan. Zou ook dat niet een reden zijn van Borst om te stoppen? Na kritiek op de speelwijze van Oranje tijdens het WK kreeg hij niet alleen bondscoach Van Marwijk tegen zich maar ook de machtige voorlichter en oud-journalist Kees Jansma. ‘ Machiavelli voor voetballers’ is er niets bij. Leer mij de KNVB kennen. Dan gaan deuren op slot. Het Vaticaan doet meer aan openheid dan de monopolist uit Zeist.

De hoekige wijze van communiceren, zijn felheid en het vaak wat groezelige uiterlijk van Borst, het was en is niet ieders ‘cup of tea’, maar zijn vertrek is een enorme aderlating, niet allen voor de Nederlandse tv maar zeker ook voor de voetballerij. Weg zijn de ironische en kritische beschouwingen en de Pietje Bell-achtige benadering van de recalcitrante Sparta-fan. De voetballers, trainers en bondsbobo's zullen hem nog gaan missen, want het Nederlandse voetbal is in sneltreinvaart bezig zichzelf belachelijk te maken door kritiekloosheid en ijdeltuiterij.