Tag: Mentaliteit

Gyuri Vergouw

Openheid, eerlijkheid en kwetsbaarheid

De Nederlandse sportwereld heeft het afgelopen jaar enkele flinke deuken opgelopen. Ik memoreer ter illustratie alleen maar het missen van het EK 2016 door de voetballers, de tegenvallende prestaties van onze zwemmers in Rio en de organisatorische chaos bij de KNVB.

Daarbij is het opmerkelijk dat (ex-)sporters, bestuurders en journalisten elkaar met grote regelmaat in de haren vliegen. Iedereen is overtuigd van zijn of haar gelijk. De onderbouwing daarvan is vaak beperkt en van een open gedachten-uitwisseling waar de Nederlandse sport beter van wordt is zelden sprake. Zonnekoningengedrag bij bestuurders en sporters, egotripperij, jaloezie, fraude en corruptie, we zien het dagelijks in het sportnieuws. En dat terwijl pure sport zo fantastisch mooi kan zijn.

Het vreemde is dat zowel pers als publiek vooral gecharmeerd lijken te zijn van verhalen van sporters die er een potje van hebben gemaakt of ons zelfs jarenlang hebben voorgelogen. Na een vaak teleurstellend verlopen of in de knop gebroken sportcarrière krijgen we als uitsmijter nog een met seks, drugs & rock-‘n-roll doorspekte biografie. En wie maakt deze onthullingen nu eigenlijk gelukkig? De lezer die zich achteraf bedot voelt, de sponsors die jarenlang zijn voorgelogen of de sporters die jarenlang met de naweeën worden geconfronteerd? Het verkoopt geweldig, maar het brengt onze sporters en sporten geen meter verder, integendeel.
“Sporters die gewoon hun stinkende best doen en afzien om de top te bereiken zijn blijkbaar veel minder interessant om aandacht aan te schenken”

Tegelijkertijd wordt het idee van een prestatiemanager bij de KNVB, een persoon die wetenschap en praktijk met elkaar in harmonie brengt om teams beter te maken, door diezelfde ‘oude garde’ bij voorbaat afgeschoten. Sporters die gewoon hun stinkende best doen en afzien om de top te bereiken zijn blijkbaar veel minder interessant om aandacht aan te schenken. We hoeven daarbij alleen maar te kijken naar de relatief beperkte aandacht en zendtijd voor onze paralympische sporters.

Nieuwe wegen en methoden
Ik wens daarom dat 2017 een jaar wordt waar sporters en sportbonden meer dan ooit open zullen staan voor nieuwe wegen en methoden om op korte termijn weer aan te kunnen knopen bij de successen die Nederlandse sporters in het verleden hebben gekend. Er is echter veel werk aan de Nederlandse sportwinkel zolang vernieuwing die niet past in het eigen denken bij voorbaat wordt verworpen. Openheid voor nieuwe gedachten is echter niet de sterkste karaktereigenschap van bijvoorbeeld spelers en trainers in de voetbalwereld, zo is mij in de afgelopen bijna twintig jaar dat ik nu over sport en wetenschap schrijf wel gebleken.
“De oude garde houdt het liever bij een motiverende klap op de schouder of bil”

Denk maar aan de trainbaarheid van penalty’s en de keeperwissel in de strafschopreeks (al in 2000 voorgesteld), doellijntechnologie, big data, virtual reality, et cetera. De oude garde houdt het liever bij een motiverende klap op de schouder of bil. Jezelf kwetsbaar opstellen en zeggen ‘ik weet het niet’, het lijkt niet te bestaan in de sportwereld. Het is mijn persoonlijke ervaring dat het overnemen van nieuwe, werkbare en bewezen methoden in het Nederlandse voetbal hierdoor minimaal tussen de 10 en 15 jaar duurt. Daar zal men in wat men inmiddels voetbalgidsland Duitsland noemt keihard om moeten lachen.

De lezers van Sport Knowhow XL wens ik vooral een gezond en waarlijk sportief 2017 toe. Ik wens een jaar te beleven waarin we kunnen genieten van eerlijke sport en sporters waar we in kunnen geloven. En een jaar mee te maken waarin iedereen die zich bij sport betrokken voelt, of dit nu (ex-)sporters, bestuurders of journalisten zijn, zich dienstbaar kan opstellen en zich kan wegcijferen ten bate van diezelfde sport.

Dit artikel verscheen eerder op www.sportknowhowxl.nl.

Er is de laatste tijd veel kritiek op het niveau van de Nederlandse competitie. Geheel terecht wie soms de beelden ziet. Jonge spelers moeten de kar trekken en denken na een redelijk succesvol seizoen waarin ze met hun ploeg vijfde of achtste zijn geworden alleen nog aan een toptransfer naar Engeland. En dat terwijl de spelers op bijna alle vlakken grote tekortkomingen vertonen, met name op het gebied van de persoonlijkheid.

Trainers en clubs klagen over een gebrek aan leiderschap in de teams. Er is sprake van een uiterst lage mentale weerbaarheid. Spelers die op de bank belanden gaan gekke dingen tweeten, roddelen of de boel verzieken. De vaak uiterst jonge spelers vertonen een totaal gebrek aan realiteitszin, mentaliteit, doorzettingsvermogen en dankbaarheid aan de clubs die hen op het niveau hebben gekregen waar ze nu staan.

Zou er geweldig worden gepresteerd, dan zou niemand zich hier druk om maken. Maar neem de veel geroemde verdediging van Feyenoord. Zeer talentrijk, maar alleen rechtsback Daryl Janmaat lijkt over de benodigde kwaliteiten te beschikken die voor topvoetbal benodigd zijn. De anderen zij al bezig met transfers omdat men in de Nederlandse competitie is ‘uitgeleerd’. De cijfers laten iets anders zien, Feyenoord heeft in de afgelopen 11 wedstrijden 19 tegendoelpunten geïncasseerd en bijna even vaak gescoord. PSV heeft op onstuitbare wijze verjongd, een geweldig gedurfd project, maar na drie prima wedstrijden aan het begin van het seizoen lijkt de pijp nu al leeg te zijn. En ook Ajax heeft het lek nog lang niet boven, waarbij de doorstroming uit de jeugd niet op gang is gekomen.  Clubs als FC Twente en AZ doen het daarentegen behoorlijk goed, met bijvoorbeeld weinig tegentreffers voor FC Twente.  Maar wie ziet dat bijna alle spitsen in de Nederlandse competitie uit IJsland, Zweden, Denemarken of exotische andere gebieden komt, houdt zijn hart vast.

Het enige positieve nieuws vind ik dat inmiddels teams als Jong AJax, Jong PSV en Jong Twente meedoen in de Jupiler league. Feyenoord doet ‘het’ voorlopig nog met satellietclub Excelsior. Hier wordt men geconfronteerd met meer weerstand dan in de jeugddivisies. Goed initiatief, waarover de clubs overigens nog steeds moeten nadenken of er een vervolg komt.

Het meest schrijnend vind ik altijd dat er zo weinig aandacht is voor het mentale aspect van de spelers. Kan je spelers leren omgaan met druk? Hoe train je mentale weerbaarheid? Hoe creëer je commitment van de spelers naar de club toe? Omgangsvormen, mentaliteit, motivatie. Aspecten waar men wereldwijd mee aan de gang is, behalve in Nederland. Een psycholoog de club binnenhalen geldt in de voetbalwereld hier ten lande tenslotte al snel als een teken dat je gek bent. En dan verwacht men leiderschap van spelers die de twintig net zijn gepasseerd? Nee, de fout ligt niet bij de spelers, maar in de opleiding van de Nederlandse clubs. Leuk hoor, al die rondotjes en voetvolley en geinen tijdens de training, maar het wordt tijd eindelijk eens aandacht te schenken aan datgene wat echt wedstrijden voor je gaat winnen: mentaliteit, leiderschap en emotionele weerbaarheid.